Vertrouwen is een werkwoord

16 Dec, 2024

Door Karlien Bongers

Wat een rust zouden we ervaren als we erop konden vertrouwen dat alles wat er nu is precies goed is zoals het is. Dat we, ondanks de uitdagingen van het leven, niets hoeven te ontkennen of te veranderen. En hoe paradoxaal ook, het vertrouwen dat alles goed is zoals het is, ligt aan de basis van het durven uitreiken naar een ander en de moed om je in te zetten om iets te bereiken. Hoewel het soms lijkt of dit basale gevoel van vertrouwen buiten onszelf ontstaat, zitten daar fysieke kanten aan die we zelf kunnen beïnvloeden.

In wetenschappelijke artikelen over vertrouwen binnen het zorgdomein wordt het begrip gedefinieerd als ‘een ongeschreven overeenkomst waarin het individu in kwetsbare omstandigheden accepteert dat een ander individu voor hem of haar zal zorgen’.1 Hoewel in deze definitie een medemens wordt genoemd, kun je in plaats van medemens ook vertrouwen in jezelf of in iets dat groter is dan jezelf invullen. Dan wordt de definitie: de ongeschreven overeenkomst dat (als je het moeilijk hebt) je kunt rekenen op zorg en ondersteuning van jezelf door jezelf, door een medemens en/of door iets dat groter is dan jezelf. In zo’n definitie gaat het over het algemene begrip vertrouwen. De betekenis ervan en de hoeveelheid vertrouwen verschilt van individu tot individu en varieert in de tijd. En iedereen zal herkennen dat vertrouwen kwetsbaar is en zelfs kan verdwijnen.

Smeerolie
Gelukkig kan vertrouwen ook herstellen en zelfs worden vergroot. Het verlies ervan lijkt wel eenvoudiger en sneller te gaan dan het herstel en de opbouw. Bewust verbinding maken met een ander door aanwezig te zijn in het moment en te luisteren zonder oordeel maakt ruimte voor vertrouwen en uitwisseling van waardevolle informatie.2 Je zou kunnen zeggen dat vertrouwen werkt als smeerolie in de samenleving. Is er minder van dan zal de neiging om te controleren toenemen, waardoor processen trager verlopen. Doordat er bij controle minder vrijheid wordt ervaren neemt de kans op irritatie en frustratie toe. Hierdoor vermindert de tolerantie, wat het vertrouwen verder schaadt. Een vicieuze cirkel die maakt dat in de huidige tijd het vertrouwen in overheden, besturen en vreemdelingen minder is dan voorheen.3 Ook de relatie tussen zorgvrager en zorgverlener kan hier negatief door worden beïnvloed.1

Lees het gehele artikel vanaf pagina 20 in het VNIG 1/25.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Merenstein, Z., Shuemaker, J. C., & Phillips, R. L. (2023). Measuring Trust in Primary Care. Milbank Q., 101(3): p. 841-880.
2. Bongers ,K. M. (2019). Verbinding als gezondheidsinterventie. Vakblad Natuurlijke & Integrale Gezondheidszorg, (1): p. 19-23
3. Abbasi, K. (2022). A global crisis of trust that's a symptom of global failure. J R Soc Med., 115(9):331.
4. Seligman, M. E. P. (2012). Flourish. A Visionary New Understanding of Happiness and Well-Being. Simon & Schuster.
5. VIA Institute on Character. (2024). De VIA-enquête naar karaktersterkten. Geraadpleegd op 15 november 2024, van www.viacharacter.org/account/register
6. Senge, P., Scharmer ,C. O., Jaworski ,J., & Flowers, B.S. (2015). Presence. Een ontdekkingsreis naar diepgaande verandering in mensen en organisatie. Academic Service.
7. Jurek, B., & Neumann, I. D. (2018). The Oxytocin Receptor: From Intracellular Signaling to Behavior. Physiol Rev., 98(3): p. 1805-1908.
8. Carter, C.S., Kenkel, W.M., MacLean, E. L., & et al. (2020). Is Oxytocin ‘Nature's Medicine’?. Pharmacol Rev., 72(4): p. 829-861.
9. Griffiths, R. R., Hurwitz, E.S., Davis, A. K., Johnson, M. W., & Jesse, R. (2019). Survey of subjective ‘God encounter experiences’: Comparisons among naturally occurring experiences and those occasioned by the classic psychedelics psilocybin, LSD, ayahuasca, or DMT. PLoS One, 14(4): e0214377.
10. Newberg, A., & D'Aquili, E. G. (2001). Why God Won't Go Away: Brain Science and the Biology of Belief. Ballantine Books.

is chirurg (niet-praktiserend) en specialist Integrative Medicine. Ze heeft een eigen coachings- en adviespraktijk en is hoofddocent van de tweejarige STIBIG post-hbo-opleiding tot Integrative Medicine zorgverlener.

Laat een reactie achter