Fibromyalgie (be)grijpbaar maken

20 Feb, 2018

Door: Nadja van de Kleut

Fibromyalgie, met symptomen die kunnen duiden op minimaal 30 andere aandoeningen, is een vrijwel ‘ongrijpbare’ ziekte. Mensen met fibromyalgie hebben chronische pijn, vaak in combinatie met vermoeidheid, slecht slapen en psychische klachten. Zowel de diagnostisering als de behandeling van fibromyalgie kan een uitdaging zijn voor de arts. Het is lastig om de pijnklachten verklaard te krijgen. Welke factoren spelen zoal een rol en welke therapieën kunnen ingezet worden bij de behandeling van deze ziekte?

Fibromyalgie wordt onder andere gekenmerkt door chronische pijn aan spieren en skelet. Uit onderzoek blijkt dat chronische pijn ontstaat vanuit het brein (zie rubriek Medische Basiskennis in dit nummer^1,2). Gemene delers bij mensen met fibromyalgie zijn perfectionisme, een laag zelfbeeld, depressie, slapeloosheid en buikklachten. Dit doet vermoeden dat meer factoren een rol spelen dan alleen een fysieke reactie vanuit het brein.

Vanuit holistisch oogpunt, op zielsniveau, beschrijft Diane Vandevenne³ dat er een diepere laag aanwezig kan zijn, die zichtbaar wordt als we minder luisteren naar de klachten van het lichaam: ‘Als de ziel gekwetst is en geen taal vindt, gaat het lichaam spreken’. De diepere laag op zielsniveau heeft te maken met de innerlijke strijd om bestaansrecht: het recht om iemand te zijn, op zowel fysiek, mentaal, emotioneel als energetisch niveau. Ergens in het leven zou een overtuiging ontwikkeld kunnen zijn die aangeeft dat je het niet waard bent om te mogen bestaan. Hierdoor richt je je op de buitenwereld en blijf je je aanpassen om te functioneren zoals je denkt dat er van jou verwacht wordt. Het lage zelfbeeld, vaak gecombineerd met depressieve gevoelens, heeft te maken met je minder-waard-ig voelen. De mensen die je tegenkomt spiegelen iets van jezelf. Waartoe nodigt die andere persoon je uit? Welke energie wordt er uitgewisseld? Welke laag wordt zichtbaar gemaakt? Als je de focus op de externe wereld blijft houden, blijf je vaak met je denken bezig en dat geeft drukte in je hoofd. Veel gedachten, met name de negatieve, geven voeding aan allerlei emoties. Er kunnen depressieve gevoelens ontstaan. Het wordt nog voller in je hoofd, waardoor het steeds lastiger wordt om de stilte en rust van je ziel te (her)kennen.

1. Fleming, A., Vollebregt, J. (2016). Pijn & het brein. 6de druk Amsterdam Uitgeverij Prometheus.
2. Bauer, J. (2012). Fibromyalgie: genezen kán. München Uitgeverij Boekenmaker.
3. Vandevenne, D. (2015). Uit de schaduw, Utrecht Uitgeverij Alfafocus bvba.
4. Keizer, D., Van Wilgen, P. (2013). Chronische pijn verklaard. Amsterdam Uitgeverij Lannoo Campus.
5. Vasquez, A. (2016). Brain inflammation in chronic pain, migraine and fibromyalgia: the paradigm-shifting guide for doctors and patients dealing with chronic pain. ICHNFM.org.
6. Macfarlane, G. J., Kronisch, C., Dean, L. E., Atzeni, F., Häuser, W., Fluß, E., … Jones, G. T. (2016). EULAR revised recommendations for the management of fibromyalgia. Annals of the Rheumatic Diseases, annrheumdis-2016-209724.