Gevoelig voor depressie
03 Mar, 2025
Door Miriam Notenboom
Hoogleraar neuropsychologie Iris Sommers ontleedt in haar boek Het vrouwenbrein1 de biologische kenmerken van het vrouwenbrein. Vrouwen hebben een efficiënter stel hersens dan mannen, ontdekte zij. Hoewel hun brein kleiner en lichter is, doen zij daarom in intelligentie niet onder voor mannen. Tegelijkertijd maakt een uniek samenspel tussen genetische en hormonale factoren het vrouwenbrein ook kwetsbaarder voor sombere gedachten en neerslachtigheid.
Wat is eigenlijk een depressie? De criteria daarvoor zijn omschreven in de DSM 5. De diagnose vereist dat iemand gedurende minstens twee weken last heeft van een sombere stemming die de hele dag of het grootste deel daarvan aanhoudt en/of minder interesse of plezier heeft in (bijna) alle activiteiten. Naast deze kernsymptomen wordt een depressie vaak gekenmerkt door eetstoornissen/gewichtsproblemen, verstoorde slaappatronen, rusteloosheid of juist apathie, vermoeidheid en energieverlies, schuldgevoelens, concentratieproblemen, besluiteloosheid, een laag zelfbeeld en – helaas – vaak ook suïcidale gedachten.
Wie eenmaal een depressie heeft gehad, is daarna gevoelig voor een herhaling later in het leven. Dat geeft al aan dat de ene mens vatbaarder is voor de aandoening dan de andere, en dat klopt ook. Je leefomstandigheden hebben bijvoorbeeld invloed op het ontwikkelen van een depressie. Een partner, een betaalde baan, een hoge opleiding en in een dorp wonen bieden een zekere bescherming.
Wat verder opmerkelijk is, is dat vrouwen veel vaker aan (terugkerende) depressies lijden dan mannen. Van het kwart van de Nederlanders dat ooit wordt getroffen door een depressie is 30,5 procent vrouw en 19,2 procent man; een verschil van maar liefst 11,3 procent.2 Hoe komt dat?
Lees het gehele artikel vanaf pagina 16 in het VNIG 2/25.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Sommer, Iris (2023), Het vrouwenbrein. Atlas Contact.
2. Trimbos Instituut. (z.d.). Cijfers: psychische gezondheid. Geraadpleegd op 9 december 2024, van www.trimbos.nl/kennis/cijfers/psychische-gezondheid-ggz/#aandoeningen
3. Centraal Bureau voor de Statistiek. (2024). Emancipatiemonitor 2024. Geraadpleegd op 10 januari 2025, van longreads.cbs.nl/emancipatiemonitor-2024/werken
4. Centraal Bureau voor de Statistiek. (2016). Jonge vrouwen vaker hoogopgeleid dan jonge mannen. Geraadpleegd op 10 januari 2025, van www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/10/jonge-vrouwen-vaker-hoogopgeleid-dan-jonge-mannen
5. Sommer, Iris (2023). De bacterie en het brein. Atlas Contact.