Integrative Medicine-benadering van essentiële hypertensie

23 Feb, 2021

Door Karlien Bongers

Wereldwijd is hoge bloeddruk een risicofactor voor hart- en vaatziekten. In 2019 kwamen 1,3 miljoen mannen en 1,5 miljoen vrouwen met hypertensie bij de Nederlandse huisartsen. Hoewel hoge bloeddruk soms een gevolg is van andere ziekten, wordt bij de meeste mensen geen directe oorzaak gevonden, hetgeen wordt aangeduid met essentiële hypertensie.
Bij de reguliere behandeling van hypertensie is de laatste jaren naast medicatie, stoppen met roken en gewichtsvermindering, ook aandacht gekomen voor leefstijlinterventies zoals meer bewegen en gezonde voeding. Om een idee te krijgen welke interventie wanneer voor wie geschikt is, kan het AGO-FEMS-model worden gebruikt.

Doordat de hartspier zo’n 86.400 keer per dag samentrekt, wordt het bloed het lichaam rondgepompt. De kracht waarmee het bloed tegen de binnenwand van de bloedvaten drukt, noemen we de bloeddruk. Bij het samentrekken van het hart wordt de druk hoger hetgeen boven- of systolische druk wordt genoemd. De periode dat de hartspier rust tussen twee hartslagen bepaalt de onder- of diastolische druk. Voor de diagnose hypertensie wordt tegenwoordig alleen gekeken naar de bovendruk. Als deze op ten minste zes verschillende momenten hoger dan 139 mm Hg is of eenmalig 180 mm Hg of hoger, is er sprake van hoge bloeddruk en is er een zogenaamde behandelingsindicatie. De bloeddruk varieert in de loop van de dag op basis van de lichamelijke circadiaanse ritmen en is het hoogst rond half zeven ’s avonds. Bovendien wordt de bloeddruk bepaald door wat je voelt en doet. Een hogere bloeddruk is immers nodig om het lichamelijk functioneren te optimaliseren bij dreigend gevaar of bij een daadwerkelijke inspanning. Is er een continue verhoogde vraag of kunnen de bloedvaten minder flexibel meebewegen, dan ontstaat een chronische hogere bloeddruk oftewel hypertensie.

De reguliere aanpak van essentiële hypertensie maakt gebruik van het zogenaamde cardiovasculair risicomanagement (CVRM) waarbij persoonlijke kenmerken, zoals leeftijd en geslacht, en riscofactoren op hart-vaataandoeningen, zoals lipidenspectrum, diabetes en gewicht, medebepalend zijn bij medicatiekeuze en doorverwijzing naar leefstijldeskundigen. IM-interventies worden ingedeeld volgens het schema van het National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH) waarin behandelingen worden geordend op basis van hun onderliggend werkingsmechanisme. Het schema heeft vier categorieën, namelijk leefstijl-, biomechanische, biochemische en mind-body-interventies.

Meer informatie: richtlijnendatabase.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in het VNIG 2/21.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Walker M. Slaap. Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen. 2018. Amsterdam: De Geus. ISBN 9789044540345
2. Capel P. Het Emotionele DNA. Gevoelens bestaan niet, zij ontstaan. 10e druk 2018. K.Pl Education. ISBN 9789090309637
3. Bandara P, Weller S. Cardiovascular disease: Time to identify emerging environmental risk factors. Eur J Prev Cardiol. 2017;24(17):1819-1823. doi: 10.1177/2047487317734898
4. Stuart-Smith S. Tuinieren voor de geest. 2020. Amsterdam: De Bezige Bij. ISBN 9789023450092
5. Sahin G, Klimek L, Mullol J, Hörmann K, Walther LE, Pfaar O. Nitric oxide: a promising methodological approach in airway diseases. Int Arch Allergy Immunol. 2011;156(4):352-361. doi: 10.1159/000324678
6. Ikeda A, Steptoe A, Shipley M, et al. Psychological Wellbeing and Aortic Stiffness: Longitudinal Study. Hypertension. 2020;76(3):675-682. doi: 10.1161/HYPERTENSIONAHA.119.14284
7. Emmons RA. Thanks! How practicing gratitude can make you happier. 2008. Boston: Cengage Learning Inc. ISBN 9780618620197
8. Crinnion WJ. Sauna as a valuable clinical tool for cardiovascular, autoimmune, toxicant- induced and other chronic health problems. Altern Med Rev. 2011;16(3):215-225.
9. Field T. Massage therapy research review. Complement Ther Clin Pract. 2016;24:19-31. doi: 10.1016/j.ctcp.2016.04.005
10. Rakel D. Integrative Medicine. 4th Revised edition 2018. Amsterdam: Elsevier. ISBN 9780323358682
11. Rosenfeldt FL, Haas SJ, Krum H, et al. Coenzyme Q10 in the treatment of hypertension: a meta-analysis of the clinical trials. J Hum Hypertens. 2007;21(4):297-306. doi: 10.1038/sj.jhh.1002138