Samenwerken en samenzijn bij kanker

19 Oct, 2023

Door Ingrid van Dijk

Voor veel mensen en hun naasten geldt de diagnose kanker nog steeds als een directe confrontatie met de dood. Het effect op hun leven is dan ook enorm. Omdat in deze tijd mensen steeds langer met kanker leven komen ook meer mensen ermee in aanraking. In een gesprek met Arrien van Prooijen-de Jong bespreek ik wat kanker met betrokkenen doet en wat dit van je vraagt als begeleider. ‘Mensen zijn vanaf de diagnose in rouw omdat hun gezondheid op het spel staat en de vanzelfsprekendheid der dingen verdwenen is. De betrokkenen en hun naasten moeten zich hiertoe gaan verhouden en eigenlijk weer opnieuw leren leven.’

Als oncologisch verpleegkundige en contextueel- en rouwtherapeut is Arrien van Prooijen-de Jong gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met kanker. Tijdens haar loopbaan heeft ze een mastergraad in de contextuele benadering behaald en verlies- en rouwkunde gestudeerd aan de universiteit van Leuven. Ze werkt als consulent bij Care for Cancer en is docent Oncologie en Palliatieve zorg aan de Hogeschool Ede en de Radboudacademie. Ook verzorgt ze trainingen over werken en leven met kanker voor Care in Company.

Ze vertelt: ‘Uit onderzoek weten we dat in de beleving van mensen de begrippen ‘kanker’ en ‘dood’ nog steeds heel dicht bij elkaar staan en voor velen betekent de diagnose kanker een acuut doodsbericht. Omdat mensen in hun overlevingsmodus schieten heeft kanker dan ook een groot effect op het wezen van iemand en zijn relaties. Hoe iemand reageert in een moeilijke situatie is voor ieder mens uniek en wordt bepaald door zijn karakter en de patronen die in de eerste levensjaren zijn gevormd en een blauwdruk vormen voor alle latere relaties. We weten dat een aantal factoren een rol spelen in hoe iemand omgaat met de diagnose kanker. Een van de factoren is hoe je omgaat met autonomie: gun je jezelf en de ander autonomie of ben je erg verstrengeld en vind je dat de ander het net zo moet voelen als jij. Een tweede factor is de mate waarin je open bent over je gevoelens en daarin kwetsbaar durft te zijn. Een derde factor is je veerkracht die omgekeerd evenredig is met de mate waarin je controle wilt houden. En tenslotte hebben mensen soms de neiging om elkaar te beschermen.’

Lees het gehele artikel vanaf pagina 22 in het VNIG 6/23.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Oskam. J. (2021). Tussenland: Over leven met de dood in je schoenen. Utrecht: Uitgeverij De Graaff. ISBN 9789493127128