Verbindend nabij zijn

05 Dec, 2023

Door Sanderijn Hubertse

Psychiater, hoogleraar, denker en auteur Dirk De Wachter deelt met regelmaat zijn kennis. Dit geeft hem veel voldoening en hij werkt dan ook graag. Ook nu nog, nu hij zelf patiënt is. Twee jaar geleden werd bij hem uitgezaaide darmkanker geconstateerd. Zo nam hij noodgedwongen plaats aan de andere kant van het bureau in de doktersspreekkamer. Hier werd zijn visie op het leven, waarover hij spreekt in interviews en zijn boeken, bevestigd door zijn ervaring in de rol van zorgvrager. In zijn werkkamer van het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven ontving hij mij voor een gesprek over hoop in zijn leven en werk.

Dirk De Wachter noemt zichzelf een ‘schandalig gelukkig’ mens. Hij groeide immers op in een plaats waar en tijd dat er geen oorlog, honger of epidemie heerste. Hij werd met het katholieke geloof opgevoed en ontwikkelde zich tot een wetenschappelijk opgeleid mens die zijn weg naar zin en betekenis zocht in de seculiere postkerkelijke wereld. Doordat hij de capaciteiten had om te studeren, mag hij het mooiste beroep beoefenen dat er bestaat. Zijn grootste geluk is echter afkomstig van de ander: zijn ouders zagen hem zeer graag. Dirk vertelt: ‘Iedere dag zie ik hoe het leven zo anders kan gaan, hoeveel ongeluk mensen kunnen ervaren. Ik heb een rijk leven met mijn geliefden en heb veel kunnen doen. Mijn geluk is gebleven en ik zet dat graag door: mijn levensdrift is groot. Waar de hoop in mijn leven momenteel dan ook om gaat, is dat ik nog een tijd mag blijven leven. Dat ik niet verlaten word en omringd ben door mijn geliefden wanneer het niet goed met mij gaat. Dat ik in verbondenheid afscheid kan nemen. Ik weet niet of ik dat zal kunnen. Nu ik dat nog stoïcijns kan verwoorden, hoop ik dat wel.’

We leven in een welvarende omgeving waarin mensen gelukkige omstandigheden kennen en zich tegelijkertijd zonder hoop kunnen voelen. Zij zien geen perspectief. ‘Mensen kunnen ernstige verliessituaties ervaren waarin een geliefde weggaat of sterft. Een mentale of fysieke ziekte of een familieconflict kan hen in de war brengen. Het is mijn dagelijks werk om hen bij te staan en omheining te bieden. Ik help mijn patiënten te zoeken naar hoopvolle verbindingen, waarmee ze over het algemeen minder geluk hebben gehad in het leven. Zij zijn getraumatiseerd, gekwetst of verwond in hun basic trust. Als je net zoals ik veel geluk hebt gehad, is het een ethische plicht om te zorgen voor hen die minder geluk kennen.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 20 in het VNIG 1/24.

wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. De Wachter, D. (2022). Vertroostingen (pp. 46) (3e druk). Boom. ISBN 9789401489614
2. Citaat van Václav Havel uit: De Wachter, D. (2022). Vertroostingen (pp. 97) (3e druk). Boom.