Hoop 2.0

06 Dec, 2023

Door Karlien Bongers

Een ‘beep…beep…beep’ doordringt mijn duisternis. ‘Ben je wakker?’ vraagt een vriendelijke stem, ‘ik heb immunoglobuline tegen je streptokok’. Moeizaam open ik mijn ogen en zie een blinde muur. Naast me in bed ligt mijn rechterarm in een wit verband. Ik beweeg m’n vingers. Tranen van dankbaarheid prikken in mijn ogen. Ik leef en heb twee handen.

Eind zomer 2023 na heerlijke vakantieweken vol ruimte, riviertjes met sprankelend water, frisse lucht, de zon en heftige omweer, voelde ik me op een avond helemaal niet goed. Omdat ik geen specifieke klachten had, hoopten we dat ik na een goede nachtrust fit genoeg zou zijn om terug naar huis te rijden. Dat bleek anders. ’s Nachts werd ik verward. Bij het eerste ochtendlicht vervoerde mijn lief me op een geïmproviseerd bedje tussen hond en campingspullen terug naar huis. Van die reis kan ik me nauwelijks iets herinneren. Behalve dat ik bijna thuis dacht: ik hoop dat ik het ga volhouden. Eenmaal op de eerste hulp van het ziekenhuis dicht bij ons huis, bleek ik zieker dan we hadden gehoopt. Een zogenaamde vleesetende bacterie had via mijn rechteronderarm zijn weg gevonden naar mijn bloed en bedreigde zo bloeddruk en nierfunctie. Bij zo’n bacterie is de enige hoop op genezing al het aangedane weefsel rücksichtslos weg te snijden. Als chirurg heb ik met dit doel afschuwelijke mutilerende operaties uitgevoerd, die zeker niet altijd een leven hebben kunnen redden. Die nacht werd ik zelf met spoed geopereerd. Hoewel hoopvol gestemd, namen lief en ik toch afscheid van mijn rechterarm en van elkaar.

Hoop blijkt een waardevolle component in het leven. Het stelt ons in staat om met bedreigingen en moeilijke omstandigheden om te gaan. Hoop geeft geduld en de kracht om vol te houden. Zo blijkt de aanwezigheid ervan een voorwaarde om een behandeling te accepteren en vol te houden. Bovendien werkt hoop pijnstillend en bevordert het herstel.¹ Hoewel het hebben van hoop gunstige effecten heeft, kent het ook gevaren. Door bijvoorbeeld te hopen op het gunstige effect van een bepaalde therapie, bestaat de kans dat andere mogelijke gunstige interventies niet worden benut. Bovendien kan hopen op het gunstige effect van iets buiten jezelf, maken dat je passiever wordt en onvoldoende gebruik maakt van je eigen mogelijkheden en kracht. Deze gevaren worden groter als je met name vertrouwt op het oordeel van anderen in plaats van op je eigen intuïtie, kennis en ervaring.

Onze hoop van de eerste dagen bleek niet afdoende om met de uitdagingen van deze infectie in het huidige overbelaste zorgsysteem om te gaan. Zo was hoop bijvoorbeeld niet voldoende om mij glutenvrij te houden, mijn wonden adequaat te verzorgen of me mijn spieren terug te geven. Noch was hoop in staat het stilstaande beeld van ‘mamma die de deur van het ziekenhuis ingaat’ in het hoofd van onze zoon in beweging te brengen. En of we met alleen hoop de tegenvallers van nog twee (spoed)operaties hadden kunnen opvangen valt te betwijfelen.
Gelukkig hadden we meer dan alleen hoop. Lief en ik kunnen putten uit een leven lang leren over helen. Bovendien bleken we dapper genoeg om actief gebruik te maken van wat we hebben geleerd.

Hoop heeft ons gezin zeker geholpen. Dankbaarheid, ontzag en compassie² echter, hebben deze ervaring omgevormd tot een bron van kracht en inspiratie voor de rest van ons leven.

Bronvermelding:
1. Bormans, L. (2015). Hoop: The worldbook of hope; de bron van succes, kracht en geluk. Lannoo.
2. Siegel, D.J. (2017). Mind. Een reis naar de essentie van ons mens-zijn. Uitgeverij Mens!.