Koers houden met mist in je hoofd
25 Jun, 2018
Door: Karlien Bongers
Lang voor de diagnose coeliakie had ik klachten waarvoor ik geen medische hulp zocht. Mijn dikke buik weet ik aan de overgang en het verlies aan spiermassa aan verminderde fysieke inspanning. Ik negeerde de pijn in mijn mond, het vet in de toiletpot en mijn vermoeidheid. Pas toen ik onverklaarbaar geïrriteerd reageerde op mijn liefje en eindeloos lang deed over eenvoudige administratieklusjes ging ik naar de huisarts. Nu vele jaren later kan ik prima leven met fysieke klachten en de aanpassingen in mijn levensstijl vanwege mijn chronische ziekte. Alleen als ‘mijn hoofd het niet doet’ raak ik van koers.
Brain fog oftewel ‘mist in je hoofd’ is de term die wordt gebruikt om een verzameling verstoringen in het cognitief functioneren aan te geven. De verwerking van informatie is vertraagd en zowel korte- als langetermijngeheugen zijn verstoord. Focus, concentratie, creativiteit en flexibiliteit in denken zijn verminderd, evenals het vinden van de juiste woorden of de juiste verbanden. Een gevoel van verwarring en desoriëntatie is het gevolg: het gevoel alsof je in een dikke mist staat waarover je geen controle hebt. Dit verminderde vermogen van de hersenen om normaal te functioneren geeft stress en kan angstig en depressief maken.
Deze verstoringen in het functioneren van verschillende cognitieve gebieden zijn vaak subtiel en blijken daardoor lastig te objectiveren met standaard psychologische testen. Qua impact op het dagelijkse functioneren echter, kunnen ze ingrijpend zijn, vergelijkbaar met de gevolgen van een flinke jetlag. Volgens Australisch onderzoek (bij mensen met coeliakie) is het ervaren van brain fog zelfs vergelijkbaar met 0,5 0/00 alcohol in je bloed, een promillage waarmee je niet meer mag deelnemen aan het verkeer.1
Het slechts beperkt beschikbare wetenschappelijke onderzoek over brain fog laat zien dat er met name verstoringen zijn in het werkgeheugen, de informatieverwerking en de reactietijd, en dat dit niet het gevolg is van een depressie.
- Yelland, G. W. (2017) Gluten-induced cognitive impairment (‘brain fog’) in coeliac disease. Journal of Gastroenterology and Hepatology, 32: 90–93.