Samenzijn

23 Oct, 2023

Door Marieke Lebbink

Het thema Van samenwerking naar samenzijn vond ik ingewikkeld. Dat zat 'm vooral in het woord ‘samenzijn'. Volgens het woordenboek is de betekenis: (gezellige) bijeenkomst of gezelschap. Mijn werk is vaak gezellig, maar dat is een leuke bijkomstigheid. Het doel is mijn cliënt te helpen en daar is samenwerking voor nodig. Een tripje naar Zweden gaf inzicht dat je door samenwerking samen kunt zijn. En dat is binnen de gezondheidszorg een uitdaging.

Mijn jongste dochter gaat twee jaar in Zweden studeren en we hebben haar naar haar nieuwe stek gebracht. We waren niet de enigen! In het internationale studentenhuis was het een levendige boel van klussende jongeren en hun ouders. Er werd onderling advies gegeven, meegedacht en gereedschap uitgewisseld, met als doel een nieuw thuis te creëren voor de studenten. Ook was er ruimte voor de emotionele kant. We deelden onze emoties over het komende afscheid. Voor sommigen was afscheid nemen erg lastig. Doordat we hetzelfde doel hadden en er ruimte was voor zowel praktische als emotionele aspecten voelde het als een echt samenzijn. Door het gezamenlijke doel was het méér dan een gezellige bijeenkomst.

In de loop van de jaren heb ik in veel verschillende settings gewerkt. Van samenwerking waarbij de cliënt echt centraal stond tot samenwerkingsverbanden waarbij hetzelfde gebouw gedeeld werd, maar het verder los zand bleek. Hoewel we het onderling wel heel gezellig hadden: het was de samenzijn-variant van het woordenboek.
Samenzijn vanuit hetzelfde doel, waarbij de cliënt centraal staat vraagt om meer. Het vraagt om openheid, vertrouwen en aanpassingsvermogen. Zo is het als professional belangrijk om te weten wat een collega vanuit een andere discipline doet, zodat je op het juiste moment kunt doorverwijzen. Je kunt het elkaar vertellen, maar mijn ervaring is dat het zelf ondergaan een meerwaarde heeft. Zo kreeg ik jaren geleden die kans tijdens mijn start bij ZEE in beweging, een centrum voor fysieke en mentale vitaliteit. Op een ochtend ging ik door mijn rug, net voor het teamoverleg waarin we meer over ons vak zouden vertellen. De craniosacraaltherapeut en psychotherapeut stelden voor mij een gezamenlijke ‘eerste hulp’ behandeling te geven in plaats van te overleggen. De combinatie van cranio en hypnose zorgden ervoor dat ik even later pijnloos van de behandelbank stapte. Het was samenwerking en samenzijn ineen. De fysiotherapeut gaf me vervolgens een grote bal om op te zitten tijdens mijn spreekuur.

Overigens hoef je om samen te zijn niet in hetzelfde gebouw te werken. Ik werk samen met diverse disciplines. We delen dezelfde visie en weten elkaar te vinden. Sommigen heb ik nog nooit in levenden lijve gezien. We communiceren via de telefoon, beveiligde email of de beveiligde app Siilo. Ook zijn er interessante ontwikkelingen over samenwerking. Zo biedt het programma Ivido een persoonlijke gezondheidsomgeving die cliënten zelf beheren en die zorgverleners kunnen inzien. Onlangs las ik in een vakblad dat het gekoppeld wordt aan het model van Positieve Gezondheid. Hierin ligt het accent niet op ziekte maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt. Dit programma en model lijken me wel wat! Maandag gooi ik het in de groep tijdens ons teamoverleg. Daarna is er een gezellige bijeenkomst. Dat wordt dus samenwerken, samenzijn vanuit het woordenboek en samenzijn. Wat hebben mijn cliënten en ik een mazzel met zo’n team.