Stel het zelfherstellend vermogen centraal

17 Oct, 2017

Door: Frans Kusse

Bij een van de eerste congressen Integrale Psychiatrie in Groningen sprak de Amerikaanse hoogleraar Psychiatrie en Integrative Medicine, prof. James Gordon. Het advies dat hij aan de regering Obama had gegeven, was helder en logisch. Hij legde aan de hand van drie concentrische cirkels uit hoe de huidige gezondheidszorg georganiseerd is. De binnenste cirkel is de reguliere aanpak: medicatie en/of chirurgie. De tweede cirkel wordt gevormd door therapieën die het zelfherstellend vermogen stimuleren. Deze, voornamelijk complementaire, therapieën worden door veel mensen wel toegepast maar door weinig artsen aangeraden. De buitenste cirkel staat voor dat wat mensen zelf kunnen doen met het zelfherstellend vermogen. En daarover wordt nog nauwelijks gesproken. Gordon stelde voor om de volgorde volledig om te draaien, ook omdat het huidige systeem onbetaalbaar dreigt te worden:
– stel het zelfherstellend vermogen centraal,
– kijk dan hoe dit vermogen gestimuleerd kan worden
– en maak gebruik van ingrijpende medicatie of chirurgie als dat nodig is.

Wat een enorm effect kan deze omdraaiing hebben, zowel voor het vergroten van de gezondheid als voor het verminderen van de kosten in de gezondheidszorg.
Er is geen arts meer die twijfelt aan het bestaan van het zelfherstellend vermogen, dat essentieel is bij ieder genezingsproces. Toch krijgt dit vermogen weinig aandacht en wordt het zelden bewust gebruikt. Blijkbaar vinden we het zo vanzelfsprekend dat er continu ontelbare herstelwerkzaamheden in ons lichaam (en onze geest) plaatsvinden, dat we er geen aandacht voor hebben. De meeste ziekten gaan vanzelf over, denken we. Maar is dat wel zo? Gaan die ziekten vanzelf over of heeft ons ‘systeem’ ongekende vermogens tot zelfherstel?

In zijn projecten – het behandelen van ernstig getraumatiseerde mensen in rampgebieden over de hele wereld – past Gordon deze visie met succes toe. Mensen leren zichzelf te genezen in een veilige setting met eenvoudige mind-bodyoefeningen waarbij men ervaringen deelt met lotgenoten.
In het algemeen kan gesteld worden dat leefstijlgeneeskunde erop gericht is het zelfherstel te ondersteunen en te stimuleren. De drie pijlers van leefstijlgeneeskunde worden gevormd door gezonde voeding, beweging en ontspanning. Deze drie pijlers kunnen zowel ingezet worden bij de primaire preventie, om te zorgen dat mensen gezond blijven en wellicht gezonder worden, als bij de eerste behandeling van ziekten. Een mooi voorbeeld van de behandeling van ziekten met voeding is koolhydraatbeperking bij diabetes type 2. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat de meeste mensen alleen al met goede voedingsadviezen kunnen genezen.

‘Als het zelfherstellend vermogen centraal wordt gesteld,
krijgt iedere therapie de plaats die zij verdient.’

De volgende stap is het gebruik van therapieën die gericht zijn op het stimuleren van het zelfherstellend vermogen. Complementaire therapieën als homeopathie, natuurgeneeskunde en acupunctuur houden zich hier bij uitstek mee bezig.
De reguliere geneeskunde houdt in dit nieuwe model een belangrijke plaats, namelijk als het niet anders (meer) kan. In veel gevallen zullen toch dwingende medicijnen voorgeschreven moeten worden of chirurgische ingrepen moeten worden gedaan.

Het mooie van dit model is dat er geen enkele therapie wordt uitgesloten. Als het zelfherstellend vermogen centraal wordt gesteld, krijgt iedere therapie de plaats die zij verdient. Bovendien ontstaan door deze nieuwe visie begrip voor elkaar en inzicht in het nut van iedere therapie.
Hoe groot de besparingen precies zullen zijn, is moeilijk in te schatten, maar bij verschillende projecten in de Verenigde Staten waar de principes van de zogenaamde blue zones worden toegepast – en dan gaat het vooral over leefstijladviezen – worden kostenverminderingen gemeld van zo’n dertig procent binnen drie jaar!
Met recht kunnen we stellen dat integrale geneeskunde – met het centraal stellen van het zelfherstellend vermogen – goed is voor de mens, de behandelaar en de portemonnee!

Meer informatie: www.aiga.nl