Reflexzonetherapie bij kanker

21 Oct, 2019

Door Karine de Laat

Wat kan reflexzonetherapie voor je betekenen als je met kanker wordt geconfronteerd? In de periode van september tot november 2018 trok een veertigtal reflexzonetherapeuten voor de VNRT het land in voor kennismakingsmassages in inloophuizen voor kanker en hospices. Reflexzonetherapie maakt heel wat los bij de deelnemers. Ze voelen ‘de energie weer borrelen’ of ervaren diepe ontroering en blijdschap.

Tosca van Slooten-Puffer, voorzitter van de beroepsvereniging voor reflexzonetherapeuten (VNRT), vindt het jammer dat reflexzonetherapie nog niet zo bekend is in de reguliere zorg. Uit onderzoek blijkt namelijk dat kankerpatiënten die regelmatig reflexzonetherapie ondergaan minder vermoeidheid ondervinden, beter slapen en meer emotionele balans ervaren.^1,3,6 De therapie helpt ook gevoelens van depressiviteit en angst te verminderen.^5-9 De laatste jaren verschenen nieuwe onderzoeken waaruit de waarde van de therapie blijkt.^1,3,11
In de reguliere gezondheidszorg wordt tegenwoordig gelukkig ook de kwaliteit van leven meegewogen. Een breed begrip dat het fysieke, psychische en sociale functioneren bij een chronische ziekte omvat. Reflexzonetherapie laat in verschillende onderzoeken een positieve invloed op de kwaliteit van leven zien.

In Turks onderzoek uit 2017 werd 60 deelnemers, in behandeling voor borstkanker, gevraagd naar hun beleving van gezondheid, functioneren en bijwerkingen.¹ In een uitgebreide vragenlijst kwamen vermoeidheid, misselijkheid, ademhaling, slaap, eetlust, constipatie en diarree aan bod. De deelnemers werden verdeeld in twee groepen. De ene groep ontving tijdens de chemotherapie een reflexzonebehandeling van 30 tot 40 minuten, de controlegroep alleen chemotherapie. De groep met reflexzonetherapie had in de periode van de ziekenhuisbehandelingen minder last van bijwerkingen, de scores namen af. De scores van de controlegroep namen daarentegen toe; zij kregen juist meer last van bijwerkingen. Na afloop van de ziekenhuisbehandeling hield dit effect een poosje aan. Na een paar weken trad ook herstel in bij de controlegroep en waren de verschillen verwaarloosbaar. Het positieve effect van de reflexzonebehandelingen betrof niet alleen fysieke bijwerkingen; ook emotioneel voelden de deelnemers zich beter.

1. Özdelikara, A. The effect of reflexology on the quality of life with breast cancer patients. Complementary Therapies in Clinical Practice29 · September 2017
2. Menning S. Mulitmodel MR imaging in breastcancer - Effects of cancer and cancer treatment on brain and cognition. Dissertation VU Amsterdam 2017.
3. Tarrasch R et al. The effect of reflexology on the Pain-Insomnia-Fatigue Disturbance Cluster, breast cancer patients during adjuvant radiation therapy. Alternative and Complementary Medicine, Vol 24, No 1, jan 2018
4. Welch-McCaffrey D. Cancer, anxiety, and quality of life. Cancer Nursing 8, 1985, 151-159Cancer Nursing 8, 151–158
5. Wilkinson S et al. Reflexology for Symptom Relief in Patients With Cancer. Cancer Nursing 2008, vol 31, Issue 5, p354-360.
6. Ross CS, Hamilton J, Macrae G, et al. A pilot study to evaluate the effect of reflexology on mood and symptom rating of advanced cancer patients. Palliat Med 2002; 16: 544-545.
7. Stephenson NL, Weinrich SP, Tavakoli AS. The effects of foot reflexology on anxiety and pain in patients with breast and lung cancer. Oncol Nurs Forum 2000; 27: 67-72
8. Quattrin R, et al. Use of reflexology foot massage to reduce anxiety in hospitalized cancer patients in chemotherapy treatment: methodology and outcomes. Journal of Nursing management 14, 96-105
9. Falkensteiner M. The use of massage therapy for reducing pain, anxiety, and depression in oncological palliative care patients: a narrative review of the literature. ISRN Nurs. 2011
10. Lee SH et al. Meta-Analysis of Massage Therapy on Cancer Pain. Integrative Cancer Therapies, March 2015
11. Uysal RN et al. Effects of foot massage applied in two different methods on symptom control in colorectal cancer patients: Randomised control trial. Int J Nurs Pract 2017 Jun;23(3)