Bram Bakker over maximale gelijkwaardigheid

25 Oct, 2022

Door Miriam Notenboom

Eind vorig jaar besloot Bram Bakker, een van de meest uitgesproken psychiaters van Nederland, dat zijn rol binnen de reguliere ggz was uitgespeeld. Maar hulpverlener af is hij daarmee niet. Integendeel: met het onlineplatform De Balanskliniek wil Bakker de geestelijke gezondheidszorg van buitenaf hervormen.

Zijn besluit om af te zwaaien als psychiater is voor Bram Bakker een kwestie van geloofwaardigheid. ‘Als je twintig jaar kritiek levert en constateert dat er niets is veranderd, dan kun je er beter mee stoppen.’ Natuurlijk, sommige dingen zijn wel verbeterd. Er zijn meer kritische vakgenoten opgestaan zoals de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter en de Nederlandse hoogleraar Jim van Os. ‘Maar dan stel ik de vraag: veranderen die mensen ook iets op de werkvloer? Gemiddeld genomen is men binnen de ggz een beetje angstig en conservatief. Bang om weg te gooien wat ze denken dat goed is. En overdreven bezorgd dat je patiënten schaadt als je als psychiater publiekelijk je mening geeft. Daarvan heb ik al die jaren nooit iets gemerkt. In de spreekkamer gaat het niet over mij, maar om mijn klant.’ Daarbuiten, dat is een ander verhaal. Door zijn vele boeken en media-optredens kreeg Bakker last van het ‘Swiebertje-effect’. ‘Als ik wat zei was het: daar heb je hem weer. Mensen reageerden steeds meer op mijn persoon. De inhoudelijke boodschap verloor daardoor aan kracht.’

Terwijl het daar wel om gaat. De tijd was rijp om het over een andere boeg te gooien. Want de handdoek in de ring gooien, dat ligt niet in Bakkers karakter. Hij is en blijft een hulpverlener. Samen met een investeerder en een team van zorgprofessionals werkt hij aan een online vraag en aanbodplatform: De Balanskliniek. ‘Behandelaars kunnen op het platform hun diensten aanbieden. Mensen met een psychische of medische hulpvraag kunnen mogelijke oplossingen zoeken.’ Dat de klant zelf kiezen kan, is de spil van het plan. In de reguliere geestelijke gezondheidszorg is dat nauwelijks mogelijk, de marktwerking in de zorg ten spijt. ‘Neem de wachtlijsten. Op een afdeling vaatziekten is het nog ondenkbaar dat je met spataderen voorrang krijgt boven iemand met een hartinfarct. Maar in de ggz kan dat gewoon. Of je nou lichte depressieve klachten hebt of zware traumaproblematiek, je komt op dezelfde wachtlijst te staan.’ Ook daarna is de inbreng van de hulpvrager gering: ‘In de ggz is een diploma allesbepalend. Dan kan het gebeuren dat je als vijftiger met serieuze relatieproblemen een 23-jarige behandelaar wordt toegewezen die net is afgestudeerd en nog nooit verkering heeft gehad. Een andere optie is er niet, want er zijn die wachtlijsten en je hebt hier ook al zo lang op gewacht. Vervolgens bepaalt de dokter in de regel de diagnose en het behandelplan. Dat systeem klopt niet. Geen wonder dat mensen daarop stuklopen.’

Meer informatie: www.balanskliniek.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 42 in het VNIG 6/22.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Bakker, B. (2003). Te gek om los te lopen. Misverstanden in de psychiatrie. Amsterdam-Antwerpen: Arbeiderspers. ISBN 9789078641421
2. Bakker, B. (2021). Gevoelsarm. Een psychiater verlaat zijn vak. Hilversum: Uitgeverij Lucht. ISBN 9789492495921
3. Bakker, B. (2018). De dokter als patiënt. Hilversum: Uitgeverij Lucht. ISBN 9789492495501