Kruidengeneeskunde bij kinderen

23 Apr, 2018

Door: Marilène Dols

Kruidengeneeskunde biedt mogelijkheden bij kinderen. Veel ouders maken er gebruik van voor de gezondheidsproblemen van hun kind. In Nederland blijkt dat een derde van de ouders die met hun kind de kinderarts bezocht, in het voorafgaande jaar gebruikmaakte van CAM voor hun kind. Daarvan waren fytotherapie (45 procent) en homeopathie (48 procent) de meest gebruikte CAM-vormen. De meest voorkomende kinderklachten waren astma, spijsverteringsproblemen, ADHD en vermoeidheid.¹ Aanleiding om stil te staan bij kruidengeneeskunde voor kinderen, want op een aantal punten verschilt die van de kruidenbehandeling voor volwassenen.

Neem de alcoholische, bittersmakende tinctuur of een kruidencapsule, beide zijn ze ongeschikt voor jonge kinderen. En ook de dosering van kruidenmiddelen dient te worden aangepast voor kinderen. De achtergrond van veelvoorkomende kinderklachten – zoals luchtweg- en spijsverteringklachten, allergieën en atopisch eczeem – is terug te voeren tot een aantal basisverstoringen, waar kruiden een interessante rol in kunnen spelen. Het zijn onderwerpen waar de Engelse herborist Ann McIntyre bij stilstond in haar lezing ter ere van het 10-jarig jubileum van het HerboristenGilde, afgelopen zomer. Ann McIntyre, tevens schrijfster van kruidenboeken, voert sinds 35 jaar praktijk in ‘herbal medicine’ in Groot-Brittannië en heeft ruime ervaring met de behandeling van kinderen. Uitgaand van een holistisch beeld van het kind, stemt zij daar de behandeling en de gebruikte kruidenmiddelen op af. Daarbij zijn informatie over ziektegeschiedenis, wijze van geboorte, eigenschappen van het kind en zijn natuurlijke neigingen op het gebied van slapen, spelen en eten van belang. Ook de relatie tussen therapeut en kind en het contact tijdens de consulten zijn belangrijk en ondersteunen het helingsproces.

Als theoretisch kader van waaruit het kind en zijn gezondheidsprobleem worden bekeken, gebruikt McIntyre een combinatie van westerse wetenschappelijke kennis en de traditionele ayurveda. Kruidengeneeskunde is meer dan het voorschrijven van kruiden bij kinderklachten. Het maakt deel uit van een brede behandeling, waarin ook voeding en leefstijl worden meegenomen. De gezondheid van het kind wordt in grote mate bepaald door een goede vertering en een gezonde darm en darmflora, stelt McIntyre. Ze zorgen niet alleen voor een volledige afbraak en opname van voedingsstoffen, maar hebben ook invloed op een goede hormonale en mentale ontwikkeling en een gezond immuunsysteem. De nauwe symbiotische relatie tussen darmflora en immuunsysteem blijkt uit hun voortdurende communicatie (microbiële-immune ‘cross-talk’), waarbij signaalstoffen worden uitgewisseld. Zo wordt het immuunsysteem getraind en ‘leert’ het pathogene bacteriën en toxische stoffen te herkennen en te bestrijden.²

1. Vlieger AM, van de Putte EM, Hoeksma H.(2006). The use of complementary and alternative medicine in children at a general paediatric clinic and parental reasons for use. Nederlands Tijdschrift Voor Geneeskunde,01 Mar 2006, 150(11):625-630.
2. Julia Cahenzli, Maria L Balmer, and Kathy D McCoy (2013). Microbial–immune cross-talk and regulation of the immune system. Immunology. 2013 Jan; 138(1): 12–22, 2012 Dec 13. doi: 10.1111/j.1365-2567.2012.03624.
3. Aagaard K, Ma J, Antony KM, Ganu R, Petrosino J, Versalovic J. (2014) The placenta harbors a unique microbiome. Sci Transl Med. 2014 May 21;6(237):237ra65.
4. Dominguez-Bello MG, Blaser MJ, Ley RE, Knight R. (2011). Development of the human gastrointestinal microbiota and insights from high-throughput sequencing. Gastroenterology. 2011 May;140(6):1713-9.
5. Dominguez-Bello MG, Costello EK, Contreras M, Magris M, Hidalgo G, Fierer N, Knight R. (2010) Delivery mode shapes the acquisition and structure of the initial microbiota across multiple body habitats in newborns. Proc Natl Acad Sci U S A. 2010 Jun 29;107(26):11971-5.
6. Asha Ramesh, Sheeja Saji Varghese, Jayakumar Nadathur Doraiswamy, and Sankari Malaiappan, (2016). Herbs as an antioxidant arsenal for periodontal diseases. J Intercult Ethnopharmacol. 2016 Jan-Feb; 5(1): 92–96.
7. Katarzyna Siniewicz-Luzeńczyk, Agnieszka Bik-Gawin, Krzysztof Zeman, and Leokadia Bąk-Romaniszyn (2015). Small intestinal bacterial overgrowth syndrome in children. Prz Gastroenterol. 2015; 10(1): 28–32.
8. Robert J. Shulman, M.D., Michelle N. Eakin, Ph.D., Danita I. Czyzewski, Ph.D., Monica Jarrett, Ph.D., and Ching-Nan Ou. (2008). Increased gastrointestinal permeability and gut inflammation in children with functional abdominal pain and irritable bowel syndrome. J Pediatr. 2008 Nov;153(5):646-50.
9. Ann McIntyre (2012) Herbal Medicine for children.
10. Nicole en Charles Wauters. Receptuur en doseringen: een ondergeschoven item in de natuurgeneeskunde? Vakblad voor de Natuurgeneeskundige dec. 2008.