Somatic Experiencing vanuit cliëntenperspectief

21 Feb, 2023

Door Iris en Erik van Zomeren

Zoals ook in mijn boek Van waanzin naar Wijsheid¹ te lezen valt, is de start van mijn leven behoorlijk heftig geweest. Ik had te maken met een opeenstapeling van trauma’s als gevolg van misbruik in mijn ouderlijk gezin, traumatische ervaringen met een pedoseksueel en hevige pesterijen. De enige manier om al deze gruwelijkheden te overleven was mezelf opsplitsen in verschillende deelpersoonlijkheden, iets wat bekend staat als een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS). Het gevolg van dit alles was dat ik al op jonge leeftijd in de psychiatrie belandde.

Op de een of andere manier is er altijd een sterke drang in mij geweest om mijn trauma’s tot op de bodem op te lossen. Door jarenlange therapie was er een intensief verwerkingsproces in mij ontstaan en had er zelfs een integratie plaatsgevonden van de verschillende deelpersoonlijkheden in mij. Hierdoor was er niet langer sprake van DIS, wat echter niet betekende dat mijn trauma’s allemaal opgeruimd waren. Want ook al was mij veel helder geworden over hoe dingen in mij werkten, toch werden mijn trauma’s nog steeds geregeld getriggerd. Het liet mij zien hoe enorm diep de traumasporen waren, niet alleen in mijn geest, maar ook in mijn lijf.

Mijn toenmalige therapeute attendeerde mij op Somatic Experiencing^® (SE), een lichaamsgerichte methode om trauma’s te helen. ‘Dit zou je wel eens kunnen helpen om de trauma’s ook echt het lijf uit te krijgen’, zei ze. Op haar advies maakte ik een afspraak met een ervaren SE-therapeut, drs. Rachporn Sangkasaad. Net als in mijn boek noem ik haar in dit artikel San, ze is geboren in Bangkok en opgegroeid in Zürich waar ze als psychotherapeut afstudeerde. In Nederland is San de enige SE-docent. De daaropvolgende jaren ging ik bij haar in therapie en maakte ik kennis met verschillende therapeutische benaderingen, waarvan ik SE wel een van de meest bijzondere vond.

De grondlegger van SE, dr. Peter A. Levine, wijst erop dat dieren in de natuur zelden getraumatiseerd raken, omdat ze na een overlevingsstrijd instinctief de spanning letterlijk van zich afschudden door te gaan beven of trillen. Hierdoor blijft er geen restspanning achter, want de spanning wordt volledig ontladen. Bij mensen blijft er vaak wel een (traumatische) restspanning achter, omdat wij heel vaak in ons hoofd leven en daardoor niet (bewust) voelen wat er in ons lijf gebeurt. Bij SE is het belangrijk om stapje voor stapje weer contact te maken met het lichaam, waarbij telkens een deel van de restspanning ontladen wordt. Dit contact maken met je lijfelijke gevoelens wordt bij SE ook wel de felt sense genoemd. Deze term heeft Peter Levine overgenomen van Eugene T. Gendlin die dit gebruikt bij de therapeutische benadering Focussen.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 58 in het VNIG 2/23.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
Iris en Erik van Zomeren. (2021). Van waanzin naar Wijsheid. Leeuwarden: Elikser.