Cranberrysupplement voorkomt blaasontstekingen bij ouderen

04 Feb, 2014

Ouderen met een hoog risico op een urineweginfectie kunnen door het regelmatig gebruik van supplementen met cranberryconcentraat het aantal blaasontstekingen met meer dan 25% verminderen. Bij meer dan 20% van deze ouderen ontwikkelden zich helemaal geen urineweginfecties meer. Dat blijkt uit de eerste, grote cranberrystudie die is uitgevoerd in verpleeghuizen. De afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) van het Leids Universitair Medisch Centrum verrichtte deze studie in 21 Nederlandse verpleeghuizen. Deze studie werd gefinancierd door ZonMW en Springfield Nutraceuticals leverde het cranberryconcentraat voor dit onderzoek. De resultaten van het onderzoek zijn op 17 januari 2014 gepubliceerd in het Journal of the American Geriatrics Society.

Bijna 50% van de kwetsbare ouderen in het verpleeghuis heeft regelmatig last van urineweginfecties (blaasontstekingen). Maar liefst 25% van alle voorkomende infecties in verpleeghuizen is een urineweginfectie. Het belang om infecties te voorkomen is groot. Veel bewoners hebben een fragiele gezondheid en voor hen kan een infectie ernstige gevolgen hebben. Bovendien komt resistentie van bacteriën die het vaakst urineweginfecties veroorzaken steeds vaker voor.

Effect van cranberry’s
Aan het onderzoek van een jaar namen 928 personen met gemiddelde leeftijd van 85 jaar deel. In de studie werden dagelijks twee cranberrycapsules met een specifieke samenstelling tegenover een placebo (middel zonder werkzame stoffen) gebruikt. Dat cranberry’s helpen om een urineweginfectie te voorkomen is al vele jaren bekend. ‘De Indianen wisten al van de geneeskrachtige werking van deze bessen.’, vertelt drs. Monique Caljouw (PHEG). ‘In de bessen zitten onder andere zogeheten PAC-deeltjes, die hechting van bacteriën aan de blaaswand zouden voorkomen’, legt Prof. Dr. Jacobijn Gussekloo (PHEG) uit.

Het nut van het innemen van andere cranberryproducten dan het in de studie gebruikte supplement wordt betwist. Cranberrysap heeft een zure smaak en het lukt patiënten vaak niet om voor langere tijd tweemaal daags een glas met de benodigde hoeveelheid te drinken. ‘Cranberrycapsules zijn daarom geschikter.’, meent Caljouw. Bovendien bevat het in dit onderzoek gebruikte supplement alle bestanddelen van de gehele cranberrybes. Uit eerdere onderzoeken is al gebleken dat de aanwezigheid van de complete bestanddelen de voorkeur verdient.

Gevaar van antibiotica resistentie
Caljouw en Gussekloo vinden het gebruik van het cranberrysupplement een effectieve methode om urineweginfecties te voorkomen bij ouderen in het verpleeghuis. Andere preventiemethoden zijn minder geschikt. ‘Vitamine C blijkt niet te werken en cranberrysap heeft zijn nadelen. Het toedienen van een lage dosering antibiotica levert resistentiegevaar op’. Volgens het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) overlijden in Europa jaarlijks 25.000 mensen aan bacteriële infecties omdat ze niet meer te behandelen zijn.

Eerdere onderzoeken met cranberry’s
Een studie die werd uitgevoerd aan het AMC (Academisch Medisch Centrum, Amsterdam) heeft laten zien dat de capsules met hetzelfde cranberryconcentraat geen toename geven van antibioticaresistentie, terwijl preventie van urineweginfecties met antibiotica al heel snel tot resistentie leidt. Binnen een maand bleek 90% van de betrokken bacteriën resistent geworden. De studieresultaten van het PHEG van de universiteit van Leiden bevestigen dat het inzetten van cranberrycapsules een natuurlijk en veilig alternatief kan zijn voor de preventie van urineweginfecties.

Bron:
Monique A. A. Caljouw, Wilbert B. van den Hout, Hein Putter, Wilco P. Achterberg, Herman J. M. Cools, Jacobijn Gussekloo. Effectiveness of Cranberry Capsules to Prevent Urinary Tract Infections in Vulnerable Older Persons: A Double-Blind Randomized Placebo-Controlled Trial in Long-Term Care Facilities. Journal of the American Geriatric Society, Jan. 2014, Vol.62 Issue 1, p. 103-110.