Fyto-oestrogenen, vrouwen en borstkanker

03 Mar, 2014

Soja en soja isoflavonen, lijnzaad en het kruid Cimicifuga racemosa worden ingezet bij klachten in de overgang en zouden mogelijk van invloed zijn op de incidentie en het terugkeren van borstkanker. Maar er zijn vraagtekens bij het gebruik van deze natuurlijke middelen. Soja en lijnzaad hebben namelijk fyto-oestrogene eigenschappen. Door de oestrogene eigenschappen van vlas en soja en mogelijk ook Cimicifuga zou het gebruik van deze voedingsstoffen bij hormoongevoelige tumoren gecontra-indiceerd zijn. Dit geeft verwarring in gebruik. Onderzoekers van het Canadese College voor Natuurgeneeskunde in Toronto, Canada hebben een serie van systematische reviews uitgevoerd om antwoord te geven op  de toepassing van deze voedingsstoffen/ kruiden bij borstkanker.
 
In de eerste systematisch review is het effect van isoflavonen uit soja en rode klaver onderzocht bij overgangsklachten bij vrouwen met borstkanker. Daarbij is tevens beoordeeld of deze isoflavonen van invloed zijn op het risico op het ontstaan of terugkomen (recidiveren) van borstkanker. De databases MEDLINE, Embase, de Cochrane Library en AMED werden tot maart 2013 doorzocht. Uit 4179 publicaties over dit onderwerp werden in totaal 131 artikelen gereviewed: 40 RCT’s, 11 ongecontroleerde studies en 80 observationele studies. Vijf RCT’s onderzochten het effect van soja op opvliegers, waarbij er geen significant verschil werd gevonden tussen de soja gebruikers en placebo.

Een soja inname gelijk aan de inname van een gewone dagelijkse Japanse voeding (2-3 porties per dag, welke 25-50 mg isoflavonen bevatten) kan het risico op het ontstaan of het terugkeren van borstkanker beperken. Onderzoek in de mens toont aan dat soja het gehalte aan circulerend estradiol niet verhoogd. Uit gegevens van vrouwen die soja gebruiken en tamoxifen slikken, blijkt geen verhoogd risico op het opnieuw ontstaan van borstkanker. Er is weinig onderzoek naar rode klaver beschikbaar. Maar uit de gegevens die er zijn is geen borstkanker verhogend risico vastgesteld. Onderzoekers concluderen dat de consumptie van soja geassocieerd is met een verminderde incidentie en recidive van borstkanker en mortaliteit. Een soja inname gelijk aan die van een Japanse voeding is veilig bij vrouwen die borstkanker hebben doorgemaakt. Hoewel er geen gegevens zijn van schade, is meer data nodig om ook de veiligheid van hogere doses isoflavonen ( >100 mg ) vast te stellen (Fritz et al., 2013).
 
In de tweede systematische review  werd lijnzaad onderzocht. Ook hier beoordeelden onderzoekers de effectiviteit van lijnzaad bij overgangsklachten en het risico op borstkanker. Olie en vezels uit het lijnzaad bezitten fyto-oestrogene eigenschappen. Uit 1892 studies werden in totaal 10 studies geselecteerd voor de systematische review. Een inname van 7,5 gram lijnzaad per dag deed opvliegers afnemen; deze afname was echter niet significant. Wel significant was een verlaagd risico op borstkanker door het gebruik van lijnzaad (18 %, adjusted odds ratio [AOR] = 0.82; 95% confidence interval [CI] = 0.69-0.97). Dit beschermende effect komt tot stand door antiproliferatieve effecten van lijnzaad in borstweefsel. Doseringen: 25 gram gebroken lijnzaad per dag (Flower et al., 2013).
Een derde systematische review van 26 studies naar de effecten van Cimicifuga racemosa (Black Cohosh) bij vrouwen met borstkanker concludeerde dat er geen verband is vast te stellen tussen het gebruik van Cimicifuga en een verhoogd risico op borstkanker. Uit de analyse blijkt bovendien dat Cimicifuga geen effectiviteit heeft in  het verminderen van opvliegers door de overgang bij vrouwen met borstkanker (Fritz et al., 2014). Meer details over deze reviews kunt u vinden in Pubmed.

Referenties:
Flower, G., Fritz, H., Balneaves, L. G., Verma, S., Skidmore, B., Fernandes, R., . . . Seely, D. (2013). Flax and Breast Cancer: A Systematic Review. Integr Cancer Ther. doi: 10.1177/1534735413502076
Fritz, H., Seely, D., Flower, G., Skidmore, B., Fernandes, R., Vadeboncoeur, S., . . . Fergusson, D. (2013). Soy, red clover, and isoflavones and breast cancer: a systematic review. PLoS One, 8(11), e81968. doi: 10.1371/journal.pone.0081968
Fritz, H., Seely, D., McGowan, J., Skidmore, B., Fernandes, R., Kennedy, D. A., . . . Fergusson, D. (2014). Black cohosh and breast cancer: a systematic review. Integr Cancer Ther, 13(1), 12-29. doi: 10.1177/1534735413477191