Tai chi ter verlichting van fibromyalgie

12 Nov, 2019

‘Het is tijd om beter na te denken over de beweegzorg die wordt aangeboden aan mensen met fibromyalgie’, zegt Chenchen Wang. Ze is hoogleraar in de Geneeskunde aan de Tufts University School of Medicine en directeur van het Center for Complementary and Integrative Medicine afdeling reumatologie van het Tufts Medical Center, Boston, US. Wang is gespecialiseerd op het gebied van tai chi en bewegen.¹

Bij fibromyalgie, ofwel wekedelenreuma, is de standaardzorg beweegzorg, al dan niet onder begeleiding van een fysiotherapeut. Daarnaast worden soms slaapmedicijnen en/of antidepressiva voorgeschreven. Uit een onlangs door de Noorse Cochrane Review groep uitgevoerde systematische review (n=2088) blijkt echter dat het op dit moment onduidelijk is welke beweegzorg optimaal klachtenverminderend  werkt bij fibromyalgie en welke vorm van bewegen dagelijks vol te houden is voor mensen met fibromyalgie.²

De chronische pijnklachten bij fibromyalgie alleen al zijn om radeloos van te worden en leggen een wissel op het leven. Als je dagelijks pijn hebt, vermoeid bent en slecht hebt geslapen, moet het behandelaanbod in ieder geval zodanig zijn dat degene met fibromyalgie zich in staat voelt de beweegzorg op te volgen. En daar zit nu net de crux, want te intensieve beweegzorg leidt tot ontmoediging omdat het als te pijnlijk en te belastend wordt ervaren. Leidraad moet zijn dat er een vorm van milde rustige beweging wordt gevonden, die aansluit bij wat de patiënt kan en hem of haar aanspreekt. Op die manier kan de relatie met het eigen lichaam hersteld worden.

Verschillende mind-body beweegvormen zoals yoga, qi gong en tai chi laten positieve effecten zien op de chronische pijn van mensen met fibromyalgie. Het zijn behandelopties die goed uitvoerbaar zijn en een mild beweegalternatief bieden. Van tai chi is zelfs vastgesteld dat het effectiever is dan standaardbeweging en ook door de patiënten als prettiger wordt ervaren.³ Ook ademhalingsoefeningen kunnen de pijn beïnvloeden, zelfs als patiënten deze thuis onbegeleid uitvoeren (iedere dag een half uur).⁴

De pijnstilling als gevolg van deze milde meditatieve beweegvormen, komt op verschillende manieren tot stand. Enerzijds is er een verhoogd lichaamsbewustzijn, waardoor er beter rekening kan worden gehouden met eigen grenzen. Ten tweede treedt ontspanning en hieruitvolgende ontstekingsreductie plaats, onder andere door stimulatie van de nervus vagus (parasympaticus). Ten derde verbetert de conditie van het lichaam en worden spieren soepeler. Als laatste lijkt het zo te zijn dat meditatie in beweging zorgt voor een verandering van de neurale paden waarop pijnperceptie plaatsvindt, zodat de bij fibromyalgie vastgestelde verstoorde pijnperceptie wordt verbeterd.

Bron:

1. Wang, C. (2018). Time to rethink exercise for fibromyalgia. The British Medical Journal
2. Bidonde J, Busch AJ, Schachter CL, Webber SC, Musselman KE, Overend TJ, Góes SM, Dal Bello-Haas V, Boden C. Mixed exercise training for adults with fibromyalgia. Cochrane Database Syst Rev. 2019 May 24;5:CD013340.
3. Wang C, Schmid CH, Fielding RA, Harvey WF, Reid KF, Price LL, Driban JB, Kalish R, Rones R, McAlindon T. Effect of tai chi versus aerobic exercise for fibromyalgia: comparative effectiveness randomized controlled trial. BMJ. 2018 Mar 21;360:k851.
4. Tomas-Carus P, Garrido M, Branco JC, Castaño MY, Gómez MÁ, Biehl-Printes C. Non-supervised breathing exercise regimen in women with fibromyalgia: A quasi-experimental exploratory study. Complement Ther Clin Pract. 2019 May;35:170-176. Epub 2019 Feb 15.