Metabool voet aan de grond krijgen bij PCOS

22 Dec, 2016

Door: Fleur Kortekaas

Het polycysteus ovarieel syndroom (PCOS) gaat samen met, en wordt volgens sommigen veroorzaakt door, insulineresistentie en overgewicht. Bij PCOS is sprake van een disbalans van geslachtshormonen, waarbij androgenen (bv. testosteron) de overhand op vrouwelijke geslachtshormonen hebben. Dit evenwicht in geslachtshormonen is fragiel, en insulineresistentie verstoord deze kwetsbare homeostase. De afname van insulinegevoeligheid tijdens de overgang lijkt erop te wijzen dat vrouwelijk oestrogeen tegen insulineresistentie beschermd. Onderzoekers vinden bij obese vrouwen een negatieve samenhang tussen insulinespiegels en seks hormoon bindend globuline (SHBG). SHBG-eiwitten zijn in staat om testosteron en oestradiol aan zich te binden. SHBG transporteert deze hormonen in een inactieve vorm via het bloed door het lichaam. Des te hoger de insulinespiegels, des te lager het vermogen van SHBG om hormonen te binden (Akin, Bastemir, Alkış, & Kaptanoglu, 2009).

In recente studies is de invloed van verschillende voedingsstoffen bij PCOS onderzocht. Een systematische review naar het effect van vitamine D suppletie bij PCOS concludeerde dat vitamine D tekorten niet frequenter voorkwamen bij PCOS ten opzichte van controlegroepen, maar dat vitamine D suppletie (maximaal 50.000 i.e. eenmalig) verstoorde tryglyceridenspiegels desondanks gunstig kon beïnvloeden (Xue et al., 2016). Een gerandomiseerde dubbelblind placebogecontroleerde studie naar de werking van 100 mg co-enzym Q10 bij PCOS spoorde na 3 maanden suppletie gunstige veranderingen in de suiker en vetstofwisseling op. Een verbetering in alle parameters van het metabool syndroom (nuchtere bloedsuikerspiegels, insulinespiegels, insulineresistentie, bètacelfunctie, totaal- en LDL-cholesterol) werd geobserveerd (Samimi et al., 2016). Dagelijks drie gram L-carnitine in aanvulling op clomifeen verbetert bij vrouwen met PCOS en een zwangerschapswens de vruchtbaarheid. Er was sprake van een hogere kwaliteit van ovulatie en een verbeterde zwangerschapsfrequentie (49% in de verumgroep t.o.v.. 1% in de placebo-groep) (Ismail, Hamed, Saso, & Thabet, 2014).

Uit deze publicaties blijkt dat suppletie van verschillende voedingstoffen mogelijkheden biedt bij de behandeling van vrouwen met PCOS.

Bronnen:
Akin, F., Bastemir, M., Alkış, E., & Kaptanoglu, B. (2009). SHBG levels correlate with insulin resistance in postmenopausal women. European Journal of Internal Medicine, 20(2), 162–167.

Ismail, A. M., Hamed, A. H., Saso, S., & Thabet, H. H. (2014). Adding l-carnitine to clomiphene resistant PCOS women improves the quality of ovulation and the pregnancy rate. A randomized clinical trial. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 180, 148–152.

Samimi, M., Zarezade Mehrizi, M., Foroozanfard, F., Akbari, H., Jamilian, M., Ahmadi, S., & Asemi, Z. (2016). The effects of coenzyme Q10 supplementation on glucose metabolism and lipid profiles in women with polycystic ovary syndrome: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Clinical Endocrinology.

Xue, Y., Xu, P., Xue, K., Duan, X., Cao, J., Luan, T., … Gu, L. (2016). Effect of vitamin D on biochemical parameters in polycystic ovary syndrome women: a meta-analysis. Archives of Gynecology and Obstetrics.