TEDxMaastricht: passieve patiënt is passé
20 Apr, 2011
De relatie tussen zorgprofessional en patiënt gaat de komende jaren drastisch op de schop. In plaats van een passief voorwerp van zorg zal de patiënt steeds meer veranderen in een actieve participant, die op voet van gelijkwaardigheid samen met de zorgverlener zorg draagt voor zijn eigen gezondheid. Deze boodschap was de rode draad van TEDxMaastricht, die op maandag 4 april werd gehouden. Gastsprekers waren onder meer Bas Bloem van ParkinsonNet en e-Patient David de Bronkhart.
De omslag naar actieve verantwoordelijkheid van de patiënt dwingt zorgprofessionals tot een gedragsverandering. Volgens neuroloog Bas Bloem, medeoprichter van ParkinsonNet, moeten zorgprofessionals uit hun ivoren toren afdalen.
De professional kan zich niet langer opstellen als een alwetende god, maar wordt veeleer een gids die samen met de patiënt optrekt. “Patiënten hebben een grenzeloos vermogen om ziekte te compenseren”, aldus Bloem tijdens zijn optreden op TEDxMaastricht. “Patiënten weten dat al heel lang, maar professionals hebben dit heel lang niet willen zien.”
Compassie en betrokkenheid
Voor Bloem raakt het samen optrekken aan de kern van het vak van zorgverlener, dat volgens hem gebaseerd is op compassie en betrokkenheid. Daarmee is co-creation, zoals een in dit verband veelgebruikte Engelse term luidt, in feite niet meer dan een radicale herinterpretatie van waar het in de zorg in essentie om draait.
Dit neemt niet weg dat er volgens Bloem ook pragmatische gronden zijn om de verhouding tussen dokter en patiënt te herijken: De kosteneffectiviteit wordt hoger naarmate de patiënt meer betrokken is en ook het medische resultaat verbetert. Collega’s die sceptisch zijn over participatory healthcare hoeven volgens Bloem niet te vrezen. “De rollen veranderen, maar dat betekent niet dat de patiënt de dokter kan rond commanderen.”
Belang van patiëntennetwerken
E-patient David de Bronkhart hamerde in Maastricht op het belang van patiëntennetwerken als kennisbronnen. “Want patiënten weten wat patiënten willen weten”, aldus De Bronkhart. Die motivatie heeft er volgens De Bronkhart alles mee te maken dat voor de patiënt –anders dan voor de zorgverlener- eigen lijf, leden en overleven op het spel zijn.
“Uiteindelijk was het mijn leven dat gered moest worden”, aldus De Bronkhart. “Gezondheidszorg is uiteindelijk zorg voor onszelf.” Mede door actief gebruik te maken van de kennis binnen het digitale patiëntennetwerk van kankerpatiënten wist De Bronkhart deze ziekte ondanks slechte vooruitzichten te overwinnen.