Vertrouwen in medische wetenschap

16 Dec, 2024

Door Armelle Demmers

Heb jij vertrouwen in medisch wetenschappelijk onderzoek? Vanuit de complementaire zorg zijn er vaak twijfels en bezwaren tegen deze vorm van onderzoek. Is het inderdaad zo dat complementair therapeuten, die meer waarde hechten aan subjectieve kennis en spiritualiteit, minder vertrouwen hebben in (medische) wetenschap? Het lijkt mij interessant om dat te onderzoeken met een enquête die je aan het eind van dit artikel aantreft.

Misschien ben jij het wel eens met één van de volgende uitspraken: er zijn geen onderzoeksmodellen die holistische zorg echt goed kunnen onderzoeken; onderzoek is overbodig, want ik heb er tijdens mijn opleiding niets over geleerd; wetenschappelijk onderzoek is geen traditie in mijn vakgebied, en de experts doen het ook niet; onderzoek focust vaak op symptomen in plaats van oorzaken. Zo zijn er nog wel meer voorbeelden van bedenkingen, zoals: er is altijd meer onderzoek nodig, dus het heeft toch geen zin; evidencebased stelt weinig voor door de invloed van de farmaceutische industrie; wetenschap houdt geen rekening met de unieke context van elke patiënt; de nadruk ligt te veel op kwantitatieve data en te weinig op persoonlijke ervaringen. Het is altijd goed om je eigen bezwaren onder de loep te nemen.

Vertrouwen ontstaat niet zomaar; het is een combinatie van persoonlijke ervaringen (subjectieve kennis) en feiten (objectieve kennis). Subjectieve kennis bouw je op door intuïtie, gevoel en ervaringen, wat leidt tot een persoonlijke kijk op de wereld. Objectieve kennis is gebaseerd op feiten en logisch redeneren. Hoe we leren en welke voorkeuren we hebben, kan voorspellen of we vertrouwen of juist wantrouwen in de wetenschap hebben. Uit een studie in 24 landen blijkt dat vooral spiritualiteit vaak botst met wetenschap, vooral in westerse, rijke en democratische landen, met een goed opgeleide bevolking (de zogeheten WEIRD countries). Tegelijkertijd blijkt dat kennis over wetenschap en een hoger opleidingsniveau juist het vertrouwen in de wetenschap vergroten.¹

Lees het gehele artikel vanaf pagina 52 het VNIG 1/25.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

1. Rutjens, B. T., Sengupta, N., der Lee, R. van, van Koningsbruggen, G. M., Martens, J. P., Rabelo, A., & Sutton, R. M. (2022). Science Skepticism Across 24 Countries. Social Psychological and Personality Science, 13(1), 102-117.
2. Howick, J., Koletsi, D., Ioannidis, J. P. A., et al. (2022). Most healthcare interventions tested in Cochrane Reviews are not effective according to high quality evidence: a systematic review and meta-analysis. J Clin Epidemiol., 148, 160-169.