Geïnspireerd werken en leven
20 Apr, 2022
Door Marlene van Lier
Voordat je verder leest, wil ik je uitnodigen even je ogen te sluiten en je gedachten te laten gaan over de volgende stelling: ‘Ik zou mijn leven graag nog eens herhaald zien. En wel op exact dezelfde wijze’. Denk eens aan alle keuzes die je tot nu toe hebt gemaakt of nagelaten. Je ervaringen in opleidingen, werk en privé. De mensen in je leven: je ouders, onderwijzers, eventuele kinderen, kleinkinderen, vrienden, vijanden, collega’s, klanten of patiënten. De vreugdevolle en de uiterst verdrietige ervaringen. Ga je er nog een keer voor? Of toch liever niet?
Het antwoord dat je geeft hangt af van de waardering die je hebt voor je leven. Heb je het gevoel dat je als mens tot je recht komt? Voel je je verbonden met de mensen om je heen en met het werk dat je doet? Of sleep je jezelf door de dag en ben je blij als het weekend aanbreekt, zodat je even kunt ontsnappen aan de sleur en alle verantwoordelijkheden?
Met de vraag of je je leven nog eens herhaald wilt zien, en wel op exact dezelfde wijze, wijst Nietzsche1 je op het belang van je leven. Stel, vraagt hij, dat je als autonoom individu zelf de waarden kunt kiezen die jij belangrijk vindt in het leven. Waar kies je dan voor? Wil je proberen om het leven te leiden waarvan je zou wensen dat je het nog eens zou mogen leiden?
Ik vind deze vraag van Nietzsche niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Veel dingen in mijn leven zijn een pijnlijk gegeven waaraan ik niets kan veranderen. Zo heb ik nu eenmaal een familie waarmee ik het zal moeten doen. Ik heb niet onder controle hoe zij mij zien, noch heb ik controle over de gevolgen van mijn keuzes en inspanningen. Er is een spanningsveld tussen mijn autonomie en de mate waarin ik ben overgeleverd aan omstandigheden. Als ik het gevoel wil hebben dat mijn leven en werk zin hebben en dat ik waardevol ben voor anderen, dan is het belangrijk dat ik kan onderscheiden wat ik wil, wat ik kan veranderen en wat ik moet loslaten.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 30 in het VNIG 3/22.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Keij, J. (2011) Nietzsche als opvoeder. Of: Hoe een mens wordt wat hij is. Utrecht: Uitgeverij Klement.