Werken met de Verbeeldingstoolkit

23 Apr, 2018

Door: Anna Myrte Korteweg

Werken met de verbeelding is een krachtig hulpmiddel ter ondersteuning van mensen in een moeilijke levenssituatie. Imaginatieoefeningen kunnen bijdragen aan het versterken van de draag- en veerkracht. Jan Taal, gz-psycholoog en directeur van de School voor Imaginatie, heeft zich toegelegd op het werken met de verbeelding in therapeutische vorm. Hiervoor ontwikkelde hij de Verbeeldingstoolkit, een pakket met verschillende soorten ‘gereedschap’. Onlangs verscheen een vernieuwde, meer uitgebreide versie ervan, de Verbeeldingstoolkit 3.0. Ik doe mee met een speciale opleidingsdag van de School voor Imaginatie om ermee te leren werken.

Een van de belangrijkste onderdelen van de Verbeeldingstoolkit is de symboolkaartenset, met foto’s van allerlei natuurbeelden, objecten en situaties. Het doel is hiermee de verbeelding op gang te brengen. We beginnen met een introductie van onszelf met een van deze kaarten. Het is direct merkbaar dat beelden iets met je doen. Ik ga op een andere manier over mezelf nadenken. Met de uitgebrande bus associeer ik mezelf niet. Het beeld van een stille oceaan geeft me een goed gevoel, maar zo sereen voel ik me niet. Als ik naar de kaarten kijk ontstaan er vanzelf verhalen in mijn hoofd. Het wordt uiteindelijk de vliegende zeemeeuw. Als schrijver heb ik vandaag een wat wijder perspectief dan de andere deelnemers en ik hou zowel van vrijheid als van overzicht. Amsterdammer Jan Taal stelt zichzelf voor met een afbeelding van een Amsterdamse fiets. ‘Een fiets is een veelgebruikt instrument. Ik heb de Verbeeldingstoolkit – ook een instrument – in het leven geroepen om imaginatie breder toegankelijk te maken’, vertelt hij. Als een deelnemer opmerkt dat de fiets nogal roestig is, zegt Jan dat hij dat wel mooi vindt: ‘Lekker doorleefd.’

De Verbeeldingstoolkit is ontwikkeld voor de therapeutische begeleiding van mensen die geconfronteerd worden met kanker, chronische ziekte of een andere vorm van crisis. De deelnemers hebben een uiteenlopende achtergrond, veelal in de begeleiding van kankerpatiënten. ‘Op een gegeven moment ben ik uitgepraat. Ik denk in beelden en mensen praten in beelden. Om bij je diepere gevoel te komen, schieten woorden vaak tekort’, zegt een van de deelnemers als ze uitlegt waarom ze aan deze dag meedoet. In het cursusboek en op de cd bij de Verbeeldingstoolkit staan verschillende oefeningen waarmee je met de verbeeldingskracht kunt werken. Een sessie begint vaak met de oefening ‘de goede plek’, wat de cliënt helpt om zijn innerlijke kracht terug te vinden.